Verdient de wolf een plek in Nederland?
De wolf in Nederland is de laatste tijd met enige regelmaat in de media. Voornamelijk omdat de wolf weer een onderdeel is geworden van onze natuur net zoals 150 jaar geleden.
Maar tussen toen en nu is er heel wat veranderd. Het IJsselmeer bestond nog niet, we hadden nog de Zuiderzee met in het midden een eiland dat Urk heette. In die periode startte in Nederland de industrialisering en telde ons land ongeveer 4 miljoen inwoners. Een bevolkingsdichtheid van ca. 140 mensen per km2 tegen 533 mensen per km2 in 2023.
Waarom zou de wolf dan nu weer een plek moeten hebben in onze natuur? Als toppredator speelt de wolf een cruciale rol in het handhaven van gezonde ecosystemen. Door het reguleren van populaties van prooidieren zoals herten en wilde zwijnen, kunnen wolven bijdragen aan het voorkomen van overbegrazing en het bevorderen van biodiversiteit. Bovendien is de wolf een inheemse soort in Nederland. Zijn terugkeer kan worden gezien als een herstel van het natuurlijke erfgoed en een indicator van een gezonde leefomgeving. De wolf spreekt tot de verbeelding en kan mensen stimuleren en bewuster maken van natuurbescherming. Het werkt immers, dat laat de wolf zien. Dit kan leiden tot meer steun voor behoud en herstel van natuurlijke habitats. Wolven hebben zich op eigen kracht verspreid vanuit omliggende landen zoals Duitsland. Dit natuurlijke migratieproces toont aan dat de Nederlandse natuur geschikt is voor de soort.
Maar waarom zouden we de wolf niet in Nederland willen hebben? Wolven kunnen vee aanvallen, met name schapen, wat leidt tot economische verliezen voor boeren. Hoewel er compensatieregelingen en preventieve maatregelen zijn, blijft dit punt van zorg voor veel boeren. Nederland is een dichtbevolkt land met beperkte wilde gebieden. Dit geeft een grotere kans op mens-dierconflicten en kan de leefbaarheid voor zowel wolven als mensen beperken. Onze bevolkingsdichtheid is immers behoorlijk gestegen. Hoewel aanvallen op mensen zeldzaam zijn, kan de aanwezigheid van wolven leiden tot angst en bezorgdheid bij het publiek, vooral in landelijke gebieden. Het implementeren van maatregelen zoals wolfwerende hekken vereist investeringen. Niet alle boeren en landeigenaren hebben de middelen of bereidheid om deze kosten te dragen.
Wat mij betreft brengt de aanwezigheid van de wolf in Nederland zowel ecologische voordelen als uitdagingen met zich mee. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen natuurbehoud en de belangen van mensen dat is onze taak, onze verantwoordelijkheid. Dit kan worden bereikt door middel van educatie, compensatieregelingen en het bevorderen van effectieve preventieve maatregelen om conflicten te minimaliseren. Een open dialoog tussen alle betrokken partijen is essentieel om tot duurzame oplossingen te komen. Heeft de wolf een plek in onze samenleving, hoe groot is die plek dan en wie voert het beheer over deze toppredator? En is beheer überhaupt wel nodig?
Een open dialoog is de oplossing om als samenleving keuzes te maken. Iets wat wij weer moeten leren lijkt het wel. Laten we ons deze keer niet regeren door media die meningen verkondigt alsof dat feiten zijn. Maar gewoon respectvol met elkaar het gesprek voeren waar we dan zelf de regie over hebben en waar de media dan verslag van doet in plaats van het te regisseren. Wat er dan ook uit het gesprek komt te respecteren als keuze van ons allemaal. Dat is toch hoe een samenleving zou moeten functioneren?