Is duurzaamheid eigenlijk hetzelfde als toekomstbestendigheid?
In zijn algemeenheid richt duurzaamheid zich op het behouden van hulpbronnen en het minimaliseren van negatieve impact op het milieu, de economie en de samenleving.
Toekomstbestendigheid betekent dat systemen, organisaties of samenlevingen bestand zijn tegen toekomstige uitdagingen en zich kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden.
Duurzaamheid en toekomstbestendigheid zijn nauw met elkaar verbonden en versterken elkaar. Je zou ook kunnen zeggen dat duurzaamheid en duurzaam handelen het fundament vormen voor toekomstbestendigheid. Door duurzame keuzes te maken, vergroten we de veerkracht van ecosystemen, bedrijven en gemeenschappen op lange termijn. Dit draagt zo dan bij aan het vergroten van de toekomstbestendigheid.
Een voorbeeld ter verduidelijking betreft het toekomstbestendig maken van een woningportefeuille van een woningcorporatie. Het spreekt voor zich dat het belangrijk is om te werken aan de verbetering van de energiezuinigheid van woningen om de betaalbaarheid te verbeteren en de CO2-uitstoot te reduceren. Deze aanpak is ook wettelijk verankerd. Dit verduurzamen van woningen klinkt op zich toekomstbestendig, maar is echter beperkt tot ecologische aspecten. Om de woningen, of een deel daarvan, écht toekomstbestendig te maken is het belangrijk ook aandacht te hebben voor bijvoorbeeld het levensloopbestendig maken. De demografische ontwikkelingen in Nederland vragen immers om langer zelfstandig (thuis) wonen in combinatie met een toenemend personeelstekort in de gezondheidszorg. Een gezonde, veilige en sociale woonomgeving is randvoorwaardelijk om mensen de gezondheidszorg te kunnen bieden die nodig is en daarbij het zorgsysteem niet te overbelasten. En als we dan toch werken aan het toekomstbestendig maken van woningen, laten we dan vooral niet vergeten ook te werken aan het vergroenen van de woonomgeving om hittestress te verminderen, de biodiversiteit te vergroten en sociale interactie en beweging te stimuleren. Zoals je ziet zijn er nogal wat dimensies die komen kijken bij het toekomstbestendig maken van iets relatief simpels als een woning.
Waar zou je nog meer aan kunnen denken? Hieronder hebben wij getracht een overzicht te geven van de belangrijkste dimensies van duurzaamheid als basis voor het toekomstbestendig maken van onze samenleving.
- Ecologische duurzaamheid
- Behoud en bescherming van natuurlijke hulpbronnen
- Vermindering van vervuiling en afval
- Biodiversiteit en ecosysteembehoud
- Klimaatverandering en CO₂-reductie
- Economische duurzaamheid
- Circulaire economie en efficiënte hulpbronnengebruik
- Duurzaam ondernemen en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)
- Eerlijke handel en duurzame investeringen
- Innovatie en groene technologieën
- Sociale duurzaamheid
- Mensenrechten en eerlijke arbeidsomstandigheden
- Inclusieve en rechtvaardige samenleving
- Onderwijs en capaciteitsopbouw
- Gezondheid en welzijn
- Culturele duurzaamheid
- Behoud van culturele diversiteit en erfgoed
- Respect voor inheemse en lokale gemeenschappen
- Duurzaam toerisme
- Institutionele duurzaamheid
- Goed bestuur en transparantie
- Beleidsvorming en regelgeving voor duurzaamheid
- Internationale samenwerking en partnerschappen
Andere modellen, zoals de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de VN, integreren deze dimensies in een breder kader. Ook benieuwd hoe jij kunt werken aan het toekomstbestendig maken van bijvoorbeeld jouw vastgoed of gebied? Neem contact met ons op en dan gaan we samen aan de slag met het ‘Samen werken aan een betere leefomgeving.’
